8 min Have sth done – jak poprawnie używać tej konstrukcji w języku angielskim?
- Budowa konstrukcji „have something done”
- Czas i odmiana konstrukcji „have something done”
- „Have something done” – pytania i przeczenia
- „Get something done” – alternatywa dla „have”
- Konstrukcje z czasownikami modalnymi (np. should have, might have)
- Dołącz do zajęć z Novakid!
- Ćwiczenia have something done
- Konstrukcja have something done wyraża zlecanie wykonania czynności przez kogoś innego.
- Używa się jej do opisywania usług, np. I had my hair cut.
- Czasownik have odmieniamy zgodnie z czasem i osobą, a druga część to Past Participle głównego czasownika.
- Konstrukcja jest powszechna w codziennym języku i występuje w różnych czasach.
W języku angielskim istnieje konstrukcja, która służy do mówienia o sytuacjach, w których to nie my wykonujemy jakąś czynność, ale ktoś inny robi to dla nas – zwykle odpłatnie, czasem w ramach przysługi. Mowa o konstrukcji have something done, która ma swoją gramatyczną specyfikę i konkretny sens. Trudność polega na tym, że nie jest to ani strona bierna, ani klasyczne zdanie aktywne – konstrukcja ma cechy obu, ale pełni odrębną funkcję.
Jeśli ktoś mówi: I had my car repaired, nie znaczy to, że sam naprawił samochód. Znaczy to, że ktoś go naprawił – prawdopodobnie mechanik – i że mówiący zlecił tę czynność. To kluczowy element tej struktury: zlecenie, czynność wykonana przez kogoś innego, ale związana z nami jako zleceniodawcą.
Budowa konstrukcji „have something done”
Podstawowy schemat wygląda następująco:
have + object (osoba/rzecz) + past participle (trzecia forma czasownika)
Przykłady:
- I have my hair cut every month.
- She had her house painted last summer.
- We’re having the car serviced next week.
- They will have the documents delivered tomorrow.
We wszystkich tych zdaniach osoba mówiąca nie wykonuje czynności sama. Ktoś inny:
- obcina włosy,
- maluje dom,
- serwisuje samochód,
- dostarcza dokumenty.
Co ważne, czasownik have odmienia się zgodnie z czasem gramatycznym, a czasownik główny – ten, który opisuje wykonywaną czynność – występuje w formie Past Participle, czyli w tzw. trzeciej formie. To nie jest przypadek – ta forma łączy się tutaj nie dlatego, że mamy stronę bierną, ale dlatego, że konstrukcja have something done oznacza stan lub skutek czynności wykonanej przez inną osobę.
Czas i odmiana konstrukcji „have something done”
W konstrukcji have something done najważniejsze jest, by dobrze dobrać czasownik have do odpowiedniego czasu gramatycznego. To właśnie on jest odmieniany, a czynność zlecana zawsze pozostaje w formie past participle.
Nie ma znaczenia, czy chodzi o cut, repair, paint, czy service – te czasowniki nie będą odmieniane, tylko zawsze używane w swojej trzeciej formie. Dla przypomnienia:
- cut – cut – cut
- repair – repaired – repaired
- paint – painted – painted
- service – serviced – serviced
Present Simple
Ten czas służy do opisywania regularnych, rutynowych czynności, które zlecamy komuś innemu. Konstrukcja have sth done w czasie Present Simple wygląda tak:
- podmiot + have/has + something + past participle
Przykłady:
- I have my hair cut every month. (Obcinam włosy co miesiąc.)
- She has her car serviced every year. (Robi przegląd samochodu co roku.)
- We have our dog groomed every week. (Pies jest u psiego fryzjera co tydzień.)
- He has his house painted every five years. (Zleca malowanie domu co pięć lat.)
- Do you have your car washed regularly? (Czy regularnie myjesz samochód?)
Present Continuous
Present Continuous służy do mówienia o tym, co dzieje się teraz, lub o czymś zaplanowanym na najbliższą przyszłość. Forma wygląda tak:
- podmiot + am/is/are + having + something + past participle
Przykłady:
- I’m having my house painted this week. (W tym tygodniu malują mój dom.)
- She is having her nails done at the salon. (Ona właśnie robi sobie paznokcie w salonie.)
- They are having the car repaired tomorrow. (Jutro naprawiają samochód.)
- I’m not having anything done right now. (W tej chwili niczego nie zlecam.)
- Are you having your windows cleaned today? (Czy dziś zlecasz mycie okien?)
Past Simple
Jeśli zleciliśmy coś kiedyś i zostało to już wykonane, używamy czasu Past Simple. Struktura wygląda tak:
- podmiot + had + something + past participle
Przykłady:
- I had my phone repaired last month. (Oddałem telefon do naprawy w zeszłym miesiącu.)
- They had the roof fixed last year. (Zlecili naprawę dachu w zeszłym roku.)
- She had her car washed yesterday. (Ona wczoraj umyła samochód.)
- Did you have your windows cleaned last week? (Czy w zeszłym tygodniu zleciłeś mycie okien?)
- He didn’t have his suit cleaned before the interview. (Nie oddał garnituru do czyszczenia przed rozmową.)
Past Perfect
Czas Past Perfect podkreśla, że coś zostało zlecone i wykonane wcześniej niż inna przeszła czynność. To dobry wybór, kiedy chcemy pokazać kolejność zdarzeń w przeszłości. Konstrukcja wygląda tak:
- podmiot + had + something + past participle
Przykłady:
- I had had my car repaired before the trip. (Miałem naprawiony samochód przed podróżą.
- She had her hair cut before the wedding. (Obcięła włosy przed ślubem.)
- They had already had the documents printed when the manager arrived. (Dokumenty były już wydrukowane, kiedy przyszedł kierownik.)
- Had you had your house painted before you moved in? (Czy dom był już pomalowany, zanim się wprowadziłeś?)
Future Simple
Czas Future Simple jest używany wtedy, gdy coś dopiero zamierzamy zlecić w przyszłości. Forma:
- podmiot + will have + something + past participle
Przykłady:
- I will have my car serviced next month. (Oddam samochód do przeglądu w przyszłym miesiącu.
- She will have her hair cut tomorrow. (Ona jutro obetnie włosy.)
- They will have the house painted next year. (Zlecą malowanie domu w przyszłym roku.)
- Will you have the report printed by Monday? (Czy wydrukujesz raport do poniedziałku?)
- He won’t have the documents scanned until Friday. (On nie zeskanuje dokumentów przed piątkiem.)
Future Continuous
Future Continuous wskazuje, że dana usługa będzie wykonywana w pewnym konkretnym momencie w przyszłości. Tak budujesz w tym przypadku zdanie:
- podmiot + will be having + something + past participle
Przykłady:
- I will be having my hair cut at 2 p.m. (O 14:00 będę mieć obcinane włosy.)
- She will be having her nails done when you arrive. (Ona będzie robić paznokcie, gdy przyjdziesz.)
- They will be having the kitchen renovated next week. (W przyszłym tygodniu będą odnawiać kuchnię.)
Future Perfect
Czas Future Perfect przydaje się, gdy chcemy powiedzieć, że coś zostanie zrobione przed określonym punktem w przyszłości. Schemat wygląda tak:
- podmiot + will have had + something + past participle
Przykłady:
- I will have had my house painted before the holidays. (Dom będzie pomalowany przed wakacjami.)
- I will have been having my essay. (Będę miał swój esej).
- She will have had her hair dyed by then. (Do tego czasu będzie miała już farbowane włosy.)
- They will have had the documents translated by Friday. (Do piątku dokumenty będą przetłumaczone.)
Present Perfect
W czasie Present Perfect pokazujemy, że dana czynność została wykonana w nieokreślonym momencie przeszłości, ale ma związek z teraźniejszością. Struktura:
- podmiot + have/has had + something + past participle
Przykłady:
- I have had my hair cut. (Obcięłam włosy.)
- She has had her car repaired. (Naprawiła samochód.)
- They have had the house cleaned. (Dom został posprzątany.)
- Have you had your windows washed recently? (Czy ostatnio zlecałeś mycie okien?)
- I haven’t had my bike serviced in years. (Nie robiłem przeglądu roweru od lat.)
„Have something done” – pytania i przeczenia
Budowanie pytań i przeczeń z konstrukcją have something done wymaga uwagi – szczególnie jeśli operujemy w różnych czasach.
Pytania:
Tworzymy je jak klasyczne pytania w danym czasie.
Przykłady:
- Do you have your hair cut every month? (Czy masz obcinane włosy co miesiąc?) – present simple
- Did he have his car serviced every year? (Czy robił przegląd samochodu co roku?) – past simple
- Have you ever had your dog groomed? (Czy kiedykolwiek miałaś strzyżonego psa?) – present perfect
- Will she have her house painted next month? (Czy pomaluje dom w przyszłym miesiącu?) – future simple
Przeczenia:
Zbudujesz je używając typowych operatorów: don’t have, didn’t have, haven’t had, won’t have, am not having.
Przykłady:
- I don’t have my hair cut every week. (Nie obcinam włosów co tydzień.)
- He didn’t have his car washed last month. (Nie umył auta w zeszłym miesiącu.)
- She hasn’t had her house painted yet. (Jeszcze nie pomalowała domu.)
- I’m not having my nails done today. (Nie robię dziś paznokci.)
„Get something done” – alternatywa dla „have”
Chociaż konstrukcja have sth done jest znacznie popularniejsza w języku formalnym i edukacyjnym, w mowie potocznej często usłyszysz get something done lub get sth done.
W znaczeniu: zorganizować, zlecić, załatwić coś, oba te wyrażenia są tożsame. Różnica polega głównie na stylu – get jest nieco bardziej nieformalne.
Przykłady:
- I got my bike repaired. (Naprawiono mi rower.)
- She’s getting her nails done. (Robi paznokcie.)
- They will get the documents printed. (Wydrukują dokumenty.)
Konstrukcje z czasownikami modalnymi (np. should have, might have)
Modalne formy świetnie łączą się z konstrukcją have something done, zwłaszcza w zdaniach warunkowych, przypuszczeniach i ocenach sytuacji.
Przykłady:
- You should have had your car serviced before the trip. (Powinieneś był zrobić przegląd auta przed wyjazdem.)
- He might have had his passport renewed already. (Możliwe, że już odnowił paszport.)
- They could have had the house painted in spring. (Mogli pomalować dom wiosną.)
| Czas angielski | Podmiot | Have | Rzeczownik | Past Participle | Reszta zdania | Polskie tłumaczenie |
| Present Simple | I | don’t have | my office | cleaned | every week. | Nie mam sprzątanego biura co tydzień. |
| Present Continuous | Tom | is having | his motorbike | repaired | at the moment. | Tom ma naprawiany motocykl w tej chwili. |
| Present Perfect | Have you ever | had | your hair | dyed? | – | Czy kiedykolwiek miałaś farbowane włosy? |
| Past Simple | We | had | our porch | painted | 5 years ago. | Zleciliśmy malowanie werandy 5 lat temu. |
| Past Continuous | I | was having | my dog | groomed | when he phoned me. | Mój pies był czesany, kiedy on do mnie zadzwonił. |
| Past Perfect | We | had never had | the plants | planted | before last year. | Nigdy nie mieliśmy zasadzonych roślin do zeszłego roku. |
| Future Simple | Will you | have | your tyres | changed | before the trip? | Czy zmienisz opony przed wycieczką? |
| Future Continuous | My parents | will be having | their house | inspected | before the sale. | Moi rodzice będą mieli sprawdzony dom przed sprzedażą. |
| Future Perfect | I | won’t have had | the bathroom | cleaned | before you come. | Nie będę mieć posprzątanej łazienki, zanim przyjedziesz. |
| to be going to | We | are going to have | the air conditioning | serviced | any time soon. | Będziemy mieli serwisowanie klimatyzacji w najbliższym czasie. |
| used to | My mom | used to have | her hair | cut | every month. | Moja mama ścinała włosy co miesiąc. |
| czasowniki modalne | Shouldn’t you | have | this coat | cleaned? | Czy nie powinieneś oddać tego płaszcza do czyszczenia? |
Dołącz do zajęć z Novakid!
Twoje dziecko może uczyć się angielskiego skutecznie, pewnie i z przyjemnością – bez stresu i presji. Zajęcia w Novakid prowadzą doświadczeni lektorzy, którzy potrafią zaangażować nawet najbardziej nieśmiałych uczniów i wprowadzić język w sposób naturalny, poprzez rozmowę i zabawę.
Sprawdź poziom znajomości angielskiego dziecka w naszym darmowym teście poziomującym i przekonaj się, jak łatwo zacząć.
Zapisz się na zajęcia próbne i zobacz, jak wygląda nowoczesna nauka angielskiego online.
Ćwiczenia have something done
Sprawdź swoją wiedzę na temat konstrukcji have something done rozwiązując poniższe ćwiczenia. Wybierz jedną poprawną odpowiedź z podanych czterech wariantów.
