Jak odmienia się have got i czym różni się od have?

Odmiana have got zależy od osoby gramatycznej i liczby. W zdaniach twierdzących używa się formy odmienionej czasownika have, a następnie got.

Wszystkie powyższe zdania funkcjonują w czasie teraźniejszym prostym, mimo że forma z have got wygląda jak przeszła (got). Czasownik have got nie jest konstrukcją czasu Present Perfect, lecz ma własną strukturę. Odmiana have got opiera się wyłącznie na teraźniejszości i nie funkcjonuje w innych czasach.

Mimo że forma have got przypomina konstrukcję Present Perfect, nie należy jej z nią utożsamiać. To odrębny sposób wyrażania posiadania.

Różnica polega na tym, że have got/has got nie opisuje czynności przeszłej ani zakończonej. Nie odnosi się do doświadczeń, zmian stanu czy skutków. Służy wyłącznie do przekazania informacji, że ktoś coś ma — i to tu i teraz.

Nie można powiedzieć he had got a car jako poprawnej formy przeszłej posiadania. W przeszłości używamy po prostu had:

• ✔ He had a car when he was younger.
• ✘ He had got a car when he was younger.

Pytania z have got buduje się poprzez inwersję — czasownik have lub has występuje na początku zdania, bez operatora do.

Przykłady:

• Have you got any questions?
• Has he got a dog?
• Have they got enough time?

Nie stosuje się form typu Does she have got? ani Do you have got? — są one błędne.

W języku formalnym, a także w angielskim amerykańskim, powszechniejsze są pytania z użyciem do i samego have:

• Do you have any questions?
• Does she have a new dress?

W przeczeniach forma have got łączy się z zaprzeczoną wersją czasownika have: haven’t lub hasn’t, po których następuje got.

Przykłady:

• I haven’t got a car.
• He hasn’t got a dog.
• They haven’t got any idea.

Niepoprawne są formy takie jak don’t have got czy has not got w amerykańskim stylu. Z kolei w wersji z have przeczenie tworzy się klasycznie, przy pomocy don’t i doesn’t:

• I don’t have a car.
• She doesn’t have a dog.

Obie formy są poprawne, ale różnią się stylem i częstotliwością występowania w zależności od odmiany języka angielskiego.

W piśmie neutralnym lub formalnym lepiej stosować have, np. w e-mailach biznesowych: We have a question. W rozmowach prywatnych have got brzmi naturalnie: I’ve got a dog.

Do najczęstszych błędów należą: łączenie do z have got, nieprawidłowa odmiana, podwójne operatory, mylenie czasów oraz błędna negacja.

Niepoprawne:

• Does she have got a cat?
• I don’t have got enough time.
• He has not got any idea.
• They are having got lunch now.

Poprawne:

• Has she got a cat?
• I haven’t got enough time.
• He hasn’t got any idea.
• They are having lunch now.

Forma have got występuje wyłącznie w czasie teraźniejszym. W zdaniach w czasie Present Simple informuje o stanie posiadania, bez względu na to, czy mowa o ludziach, zwierzętach, czy przedmiotach.

Porównanie konstrukcji:

• She has got a new dress.
• They have got a big house.
• I’ve got a dog.
• It has got four legs.

Odmiana have got odnosi się zawsze do liczby pojedynczej lub mnogiej i wymaga zastosowania właściwej formy czasownika have — czyli has dla trzeciej osoby liczby pojedynczej i have dla pozostałych. Nie funkcjonuje w innych czasach niż teraźniejszy, co odróżnia ją od form czasownika have, który można odmieniać w czasie przeszłym (had) czy przyszłym (will have).

• Niepoprawne: They are having got lunch now.
• Poprawne: They are having lunch.

Czym różni się have not got od don’t have?

Obie formy oznaczają brak posiadania, ale różnią się budową gramatyczną. Have not got to negacja w konstrukcji have got, a don’t have to przeczenie w klasycznym czasie Present Simple.

Porównanie:

• I haven’t got a pen.
• I don’t have a pen.

Obie formy są poprawne, ale nie powinny być łączone. Niedopuszczalne są zdania typu: I don’t have got a pen lub I haven’t have a pen. Należy konsekwentnie stosować jedną z form.

Czasowniki have i have got występują w wielu popularnych idiomach. Oto niektóre z nich:

1. Have a good time – Dobrze się bawić.

• We’re having a good time at the party. – Dobrze się bawimy na imprezie.

2. Have a look – Spojrzeć, rzucić okiem.

• Can you have a look at this? – Czy możesz na to rzucić okiem?

3. Have a break – Zrobić sobie przerwę.

• Let’s have a break. – Zróbmy sobie przerwę.

4. Have got a point – Mieć rację (w czymś).

• You’ve got a point there! – Masz rację!

5. Have got it – Rozumieć coś.

• I’ve got it! – Już rozumiem!

6. Have a feeling – Mieć przeczucie.

• I have a feeling that it will rain. – Mam przeczucie, że będzie padać.

Co znaczy „gotta”?

Gotta to skrócona forma have got to, która oznacza „musieć” lub „muszę”. Jest to wyrażenie potoczne, najczęściej spotykane w mowie amerykańskiej. Używamy go, aby powiedzieć, że coś jest pilne lub konieczne. Na przykład:

• I gotta go. – Muszę iść.
• You gotta try this! – Musisz tego spróbować!

Pamiętaj, że gotta nie jest używane w formalnym języku pisanym – lepiej zastąpić je wtedy właściwszą formą, czyli have to.

W języku angielskim wiele popularnych wyrażeń zawiera formy takie jak „got”, „have got” czy skrócone „’s got” i „’ve got”. Nie zawsze można je przełożyć dosłownie, dlatego warto poznać ich znaczenie w kontekście.

She’s got a beautiful garden – to zdanie oznacza, że ktoś ma ogród i jest to fakt aktualny, prawdziwy w chwili mówienia. Skrócona forma „she’s” w tym przypadku to she has, nie she is, co czasem bywa mylące. Podobnie używamy: he’s got a dog, they’ve got a big house, I’ve got a new idea. Not have może pojawić się w konstrukcjach bezosobowych lub po czasownikach modalnych, np. He should not have done that.

Ciekawym przypadkiem są zwroty opisujące marzenia, uczucia i stany wyobrażone – beautiful dream, beautiful garden, enough time, good time – które często łączą się z formą „have”, a nie „got”, np. She has a beautiful dream brzmi lepiej niż She’s got a beautiful dream, choć gramatycznie oba są poprawne.

Zadanie 1: Uzupełnij zdania odpowiednią formą „have” lub „have got”.

1. I ____ a new book.
2. They ____ a dog at home.
3. She ____ a lot of homework today.
4. We ____ a great idea for the project.
5. He ____ a cool bike.