Angielski od podstaw – jak uczyć dziecko w domu krok po kroku?

Warto uczyć dziecko angielskiego w domu przede wszystkim dlatego, że maluch czuje się tu bezpiecznie i swobodnie, a to doskonała podstawa do wszelkiej nauki. Dom, w odróżnieniu od przedszkolnej sali, możesz łatwo dostosować do aktualnych potrzeb dziecka, planowanych zabaw i aktywności towarzyszących nauce angielskiego. Możesz też wykorzystywać domowe otoczenie, które staje się pretekstem oraz kontekstem do poznawania angielskich słówek przy okazji codziennych czynności. 

Nauka angielskiego w domu to edukacja bez presji i ocen, przez zabawę, w otoczeniu ukochanych zabawek i w rytmie Waszej rodziny. 

Kiedy zacząć naukę angielskiego u dziecka?

Naukę angielskiego u dziecka możesz zacząć już od 2. roku życia. Im wcześniej, tym lepiej! Maluchy (2–4 lata) uczą się przez imersję, powtarzanie i zabawy, zwłaszcza ruchowe. W tym wieku dziecko powinno osłuchiwać się z językiem, a sens przyswajać przez gesty i z kontekstu. 

Od ok. 5.–6. roku życia dziecka można uczyć je angielskiego w domu również w zakresie pisania oraz wprowadzić regularne ćwiczenia z języka angielskiego. Wciąż jednak powinna to być urozmaicona nauka przez zabawę, która dostarczy różnorodnych bodźców językowych. Aby uniknąć nudy i zniechęcenia, warto znać sprawdzone metody domowego nauczania języka angielskiego.

Oto skuteczne sposoby na naukę angielskiego w domu od najmłodszych lat:

1. Nauka przez piosenki. Rymy i rytm, a także gesty towarzyszące śpiewaniu i częste powtarzanie fraz pozwalają osłuchać się z językiem i przyswoić słówka oraz ich sens. Piosenki to dla maluchów czysta zabawa!
2. Zabawy ruchowe i gesty – metoda TPR (Total Physical Response). Połączenie poleceń i słówek z konkretnymi gestami i ruchami, które dziecko ma powtórzyć za rodzicem, sprawia, że nauka języka obcego zaczyna przypominać opanowywanie języka ojczystego. Dowiedz się więcej o metodzie TPR w nauczaniu angielskiego maluchów.
3. Karty obrazkowe są przydatne do objaśniania znaczenia angielskich słów dzieciom, które jeszcze nie potrafią czytać. Możesz je kupić, wydrukować albo przygotować razem z dzieckiem, a następnie używać do gier i zgadywanek.
4. Rymowanki angielskie, podobnie jak piosenki, szybko zapadają w pamięć i są chętnie powtarzane przez maluchy. Możesz je łączyć z prostą pantomimą, aby jednocześnie korzystać z metody TPR.
5. Książeczki po angielsku. Zacznij od tych z obrazkami, które pomogą dziecku zrozumieć treść. Powinna ona być prosta: pojedyncze słowa i krótkie zdania będą odpowiednie na początek. Stopniowo zmieniaj książeczki na coraz trudniejsze i dłuższe. Zwróć uwagę na ich tematykę – powinna być ciekawa dla dziecka.

Nauka angielskiego w domu będzie skuteczniejsza, jeśli zastosujesz imersję językową, czyli zanurzenie w języku. To codzienna styczność z angielskim np. przez bajki, rozmowy po angielsku w domu czy słuchanie muzyki z angielskim tekstem. Na wczesnym etapie nie chodzi o to, aby dziecko rozumiało sens, lecz o to, aby osłuchało się z akcentem i wymową oraz przyswajało konstrukcje gramatyczne. Jeśli Twój maluch dopiero zaczyna naukę angielskiego, nie zrozumie objaśnień, ale będzie Cię obserwował i naśladował. Dlatego nie tłumacz, lecz pokazuj. 

Przykładowy tygodniowy plan nauki angielskiego w domu

Poniedziałek – piosenka dnia

Nauka piosenki w języku angielskim

Przykład: „Head, Shoulders, Knees and Toes”

Cel: nauka słownictwa związanego z częściami ciała

Dodatki: ruch do piosenki – pokazujcie razem części ciała

Wtorek – flashcards i zabawa memory

Praca z fiszkami (obrazki + słowa)

Temat: zwierzęta domowe (cat, dog, fish, bird, rabbit…)

Cel: rozpoznawanie i nazywanie zwierząt

Zabawa: memory – odwracajcie karty i szukajcie par

Środa – zabawa ruchowa z angielskimi komendami (TPR)

Simon Says („Simon mówi…”)

Cel: rozumienie prostych poleceń po angielsku (jump, clap, spin, touch your nose…)

Bonus: można nagrać wideo i oglądać razem później – powtórka przez śmiech

Czwartek – kolorowe angielskie prace plastyczne

Malowanie obrazka z kolorami i podpisami (np. tęcza, kolorowe kółka)

Temat: kolory (red, blue, yellow, green…)

Cel: utrwalenie nazw kolorów + rozwój manualny

Trick: użyjcie angielskich nazw kolorów podczas przygotowywania farbek i kredek

Piątek – historyjka + teatrzyk

Czytanie bardzo prostej książeczki po angielsku (np. „Brown Bear, Brown Bear”)

Cel: słuchanie ze zrozumieniem i osłuchanie z językiem

Zabawa: odegranie scenki z pluszakami lub pacynkami

Sobota – gra edukacyjna online lub aplikacja

15–20 minut gry online (np. na platformach takich jak Starfall, ABCmouse, Duolingo Kids)

Temat: dziecko wybiera – kolory, liczby, zwierzęta itp.

Cel: samodzielna zabawa i kontakt z angielskim przez technologię

Niedziela – dzień gotowania po angielsku

Wspólne przygotowanie prostego dania lub przekąski

Temat: nazywanie składników i czynności (banana, milk, stir, cut…)

Pomysł: English Smoothie Day – blendujcie owoce, mówcie po angielsku, co dodajecie

Do nauki angielskiego w domu potrzebne będą:

• Książeczki, początkowo proste z obrazkami, a z czasem coraz trudniejsze i dłuższe. Godna polecenia jest seria Oxford Reading Tree. Zobacz nasze propozycje książek do nauki angielskiego.
• Fiszki, karty z obrazkami. Pozwalają one prezentować znaczenie słów dzieciom, które nie czytają. Są podstawą gier i zgadywanek. 
• Bajki po angielsku. Dostępne na streamingach oraz YouTube.
• Kanały YouTube przeznaczone do nauki angielskiego dla najmłodszych. Znajdziesz tam bajki, piosenki, krótkie lekcje. 
• Aplikacje do nauki dla najmłodszych: DuoLingo Kids, Novakid. 

Pobierz aplikację Novakid w sklepie Play.

Unikaj wszelkich nudnych repetytoriów, opracowań, zeszytów ćwiczeń. Dziecko nie powinno uczyć się angielskiego w domu tak, jak robi to w szkole. Zadbaj o to, aby język obcy kojarzył się z zabawą.

Jak uczyć się angielskiego razem z dzieckiem – jeśli sam nie znasz języka?

Żeby uczyć dziecko angielskiego w domu, nie trzeba być ekspertem. Możesz to robić nawet w sytuacji, gdy angielski jest Ci zupełnie obcy! Jak? To proste: ucz się razem z dzieckiem. Oglądaj materiały wraz z nim, osłuchuj się, powtarzaj słówka. Twoja aktywna obecność będzie dla malucha dodatkową motywacją. Nauka angielskiego to też sposób na wartościowy czas spędzony z dzieckiem. 

Oto kilka zwrotów, które możecie opanować wspólnie:

Let’s clean up! – Posprzątajmy!  (wymowa: lets klin ap)
Używajcie po zabawie – wspólne porządki to też okazja do nauki!

Can you help me? – Czy możesz mi pomóc? (wymowa: ken ju help mi)
Można używać podczas ubierania się, gotowania wspólnych zabaw klockami.

What’s this? – Co to jest?  (wymowa: łots dys)
Wskazuj na przedmioty i pytaj dziecko – niech odpowiada po angielsku!

Good job! – Dobra robota!  (wymowa: gud dżob)
Chwal dziecko za każdą próbę, nawet jeśli coś nie wyjdzie idealnie.

Time to sleep! – Czas spać! (wymowa: tajm tu sliip)
Przydaje się wieczorem, w codziennej rutynie.

Najczęstsze błędy rodziców przy nauce angielskiego w domu

Najczęstsze błędy popełniane przez rodziców przy nauce angielskiego w domu to:

❌ Nauka jak w szkole – dziecko usadzane przy stole nad zeszytem ćwiczeń, sprawdzanie pracy przez rodzica, jakby był nauczycielem, wytykanie błędów. To doskonały sposób na zniechęcenie malucha do nauki angielskiego i zbudowanie bariery językowej. 

❌ Brak systematyczności. Uczycie się angielskiego z doskoku, gdy Ci się przypomni? Po długim okresie bez angielskiego próbujesz „nadrabiać”? Maluch zdąży zapomnieć, czego się nauczył. W ten sposób nauka będzie powolna, trudna i frustrująca.

❌ Przeskakiwanie poziomów. Każdy rodzic chce, aby dziecko jak najszybciej opanowało język obcy – to przepustka do lepszej edukacji, pracy, podróży po całym świecie. Jednak przeskakiwanie poziomów sprawia, że pojawiają się luki w wiedzy i umiejętnościach: dziecko nie opanowuje potrzebnych słówek i konstrukcji, za to od razu przechodzi do trudniejszych struktur. Przez to nie tylko ma braki, ale też coraz trudniej mu się uczyć – brakuje językowych „puzzli” do ułożenia pełnego „obrazu”.

❌ Tłumaczenie wszystkiego na polski. Tak, to błąd! Dziecko nie powinno uczyć się przekładu, lecz budować drugi, alternatywny dla polskiego system językowy. Obejmuje to nie tylko rozumienie sensu słówek, ale też mówienie i myślenie po angielsku. Dzięki temu po pewnym czasie będzie rozumiało angielski w lot, bez konieczności tworzenia przekładu w głowie i bez wkładania wysiłku w mówienie.

Co robić zamiast tego? Jak uniknąć tych błędów przy uczeniu dziecka angielskiego w domu?

✔️ Postaw na swobodę i zabawę. 

✔️ Daj dziecku prawo do błędów – to naturalny element nauki. 

✔️ Chwal i doceniaj każdy drobny postęp oraz starania.

✔️ Zdecydowanie lepiej sprawdzi się 5 minut dziennie z angielskim niż godzina tygodniowo. Wprowadź angielski na stałe do rodzinnego planu dnia, a szybko zobaczysz efekty.

✔️ Przechodź do bardziej złożonych konstrukcji dopiero wtedy, gdy widzisz, że maluch opanował bieżący materiał. 

✔️ Kupując materiały czy włączając bajkę, zwracaj uwagę na poziom trudności.

✔️ Staraj się używać jak najmniej polskiego podczas Waszych sesji domowej nauki angielskiego. Im mniej języka pośrednika, tym lepiej! Zamiast tego wykorzystuj obrazki i gesty.

Co robić, gdy dziecko się zniechęca?

Im młodsze dziecko, tym krócej potrafi się skupić. Zadbaj więc o to, aby lekcje były regularne, ale krótkie. Znudzenie jest naturalne. Maluchy potrzebują rozmaitych bodźców i jeśli codziennie będziecie tylko czytać książeczki albo słuchać piosenek, straci zapał do angielskiego. Ważne jest, aby zmieniać formy nauki i przeplatać je. Niesie to wiele korzyści:

• Dziecko nie znudzi się tak szybko.
• Będzie otrzymywało rozmaite bodźce (słuchowe, wzrokowe, ruchowe), co silniej stymuluje mózg do przyswajania nowego języka.
• Będzie opanowywało różne umiejętności (mówienie, słuchanie, z czasem też czytanie i pisanie) zamiast jednej.
• Będziesz pokazywać angielski w różnych kontekstach, co poszerzy znajomość słownictwa i pokaże dziecku życiowe sytuacje, w których może korzystać z tego języka.

Jak wyłapać, że dziecko traci zainteresowanie nauką angielskiego? Przede wszystkim skup się na tym, jakie emocje towarzyszą maluchowi, a nie jakie postępy robi. Nawet jeśli znów powtarzacie tę samą piosenkę, ale sprawia ona radość dziecku, jesteście na dobrej drodze i postęp przyjdzie – bez presji.

Nauka angielskiego w domu jest możliwa. Wystarczy 15 minut dziennie, aby dziecko w przyszłości swobodnie komunikowało się po angielsku. Co ważne, nauka przez zabawę nie tylko jest skuteczna, ale też ważna z perspektywy umacniania więzi rodzinnych. Czas pełen wspólnej radosnej zabawy to najcenniejsze, co możesz dać maluchowi. Płynny angielski od najmłodszych lat to słodka wisienka na torcie.