Scrolltop arrow icon
CTA background
Darmowa aplikacja do nauki angielskiego: zabawna, bezpieczna i skuteczna
Dowiedz się więcej
Udostępnij
X share icon
26.03.2024
Time icon 11 min

Czym są zaimki względne (relative pronouns) w angielskim i kiedy je stosować

Spis treści

Zaimki względne w języku angielskim to słowa, które wprowadzają zdania względne, pozwalając na łączenie informacji o osobach, miejscach, rzeczach czy zdarzeniach w sposób płynny i zwięzły. Są to elementy składniowe niezbędne do tworzenia złożonych wypowiedzi, które ułatwiają zrozumienie kontekstu i relacji między poszczególnymi częściami zdania.

Najczęściej używanymi zaimkami względnymi są: who, whom, whose, which oraz that. Każdy z nich ma swoje specyficzne zastosowanie, zależne od tego, do czego lub kogo się odnoszą, jak również od charakteru zdania, w którym są używane. W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej tym zaimkom, zaprezentujemy konkretne przykłady ich użycia oraz zaproponujemy praktyczne ćwiczenia, które pomogą w ich opanowaniu.

Co to są zaimki względne? 

Zaimki względne to specjalna kategoria zaimków w języku angielskim, służąca do wprowadzania zdań względnych. Zdania te pozwalają na dostarczenie dodatkowych informacji o osobach, miejscach, przedmiotach lub sytuacjach bez konieczności rozpoczynania nowego zdania.

Dzięki zaimkom względnym możliwe jest tworzenie bardziej złożonych i bogatych w informacje wypowiedzi, co sprawia, że są one nieocenionym narzędziem w komunikacji językowej. Pełna lista zaimków względnych w języku angielskim obejmuje:

  • who – odnoszący się do osób (ludzi) oraz czasami zwierząt domowych,
  • whom – również odnoszący się do osób, używany głównie w stylu formalnym lub pisemnym,
  • whose – wyrażający przynależność, stosowany zarówno w odniesieniu do osób, jak i zwierząt, a czasami rzeczy w sytuacjach formalnych,
  • which – odnoszący się do zwierząt i rzeczy,
  • that – może odnosić się do osób, zwierząt oraz rzeczy, używany głównie w zdaniach określających (definiujących).

Te zaimki są kluczowymi elementami, które pozwalają na płynne łączenie myśli oraz na wyrażanie złożonych relacji i zależności między różnymi elementami wypowiedzi.

Kiedy stosować zaimek względny?

Zaimek względny stosujemy w różnych sytuacjach, w zależności od kontekstu zdania i informacji, którą chcemy przekazać. Poniżej przedstawiamy możliwe scenariusze użycia poszczególnych zaimków względnych:

1. Who

  • Odnośnie do osób i czasami zwierząt domowych.
  • W zdaniach definiujących i niewymagających definicji (określających i nieokreślających).
  • Gdy zaimek jest podmiotem lub dopełnieniem w zdaniu względnym.

2. Whom

  • Odnośnie do osób w stylu bardziej formalnym lub w tekstach pisanych.
  • Gdy zaimek jest obiektem zdania względnego.
  • Często używany z przyimkami (np. „to whom”, „for whom”).

3. Whose

  • Do wyrażania przynależności lub posiadania.
  • Dla osób, zwierząt, a czasami przedmiotów w kontekście bardziej formalnym.
  • W zdaniach definiujących i niewymagających definicji.

4. Which

  • Odnośnie do zwierząt i rzeczy.
  • W zdaniach definiujących i niewymagających definicji, a także w zdaniach odnoszących się do całego poprzedniego zdania lub jego części.
  • Gdy zaimek jest podmiotem lub obiektem zdania względnego.

5. That

  • Może odnosić się do osób, zwierząt oraz rzeczy, w kontekście mniej formalnym.
  • Tylko w zdaniach definiujących (określających), gdzie zaimek jest niezbędny do zrozumienia znaczenia zdania.
  • Często stosowany po superlatywach oraz w zdaniach, gdzie można by użyć „who”, „whom” lub „which”, ale preferuje się bardziej nieformalny lub zwięzły styl.

6. Bez użycia zaimka względnego

  • W sytuacjach, gdy zaimek względny byłby obiektem zdania względnego, w mowie nieformalnej lub potocznej często pomija się go.
  • Dotyczy to tylko zdań definiujących.

7. Użycie „where”, „when” i „why”

  • „Where” stosujemy w odniesieniu do miejsc.
  • „When” używamy, gdy mowa o czasie.
  • „Why” wykorzystujemy do wskazania przyczyny lub powodu, chociaż w praktyce jest rzadziej stosowane w porównaniu z „where” i „when”.

Kiedy można pominąć zaimek względny angielski?

Zaimek względny można pominąć w języku angielskim głównie w sytuacji, gdy pełni on funkcję obiektu w zdaniu względnym. To znaczy, jeśli zaimek względny nie jest podmiotem wykonującym czynność w zdaniu względnym, często jest możliwe jego pominięcie. Takie uproszczenie jest typowe dla mowy potocznej i nieformalnego pisania. Oto dwa przykłady zdań, w których pominięcie zaimka względnego jest dopuszczalne:

1. Oryginalne zdanie z użyciem zaimka względnego: „The book that you recommended was fascinating.”

  • Zdanie po pominięciu zaimka względnego: „The book you recommended was fascinating.”
  • (Książka, którą poleciłeś, była fascynująca.)

2. Oryginalne zdanie z użyciem zaimka względnego: „She’s the singer whom I heard on the radio.”

  • Zdanie po pominięciu zaimka względnego: „She’s the singer I heard on the radio.”
  • (Ona jest piosenkarką, której słuchałem w radiu.)

W obu przykładach zaimki względne (that w pierwszym zdaniu i whom w drugim) mogą być pominięte, ponieważ nie są one podmiotem wykonującym czynność, lecz obiektem, o którym mowa. Pominięcie zaimków względnych w takich sytuacjach sprawia, że zdania są bardziej zwięzłe i płynne, co jest szczególnie przydatne w codziennej komunikacji.

Przykłady użycia zaimków względnych w zdaniach

Przyjrzyjmy się poniższym przykładom poprawnego zastosowania zaimka względnego which, who, whom, whose i that w przykładowych zdaniach.

1. Who

  • „The teacher who gave us the homework is very strict.”
  • (Nauczyciel, który dał nam pracę domową, jest bardzo surowy.)

2. Whom

  • „The actor whom she admired turned out to be quite humble.”
  • (Aktor, którego podziwiała, okazał się być bardzo skromny.)

3. Whose

  • „I met a girl whose brother works in New York.”
  • (Poznałem dziewczynę, której brat pracuje w Nowym Jorku.)

4. Which

  • „She bought a car which is very fuel-efficient.”
  • (Kupiła samochód, który jest bardzo ekonomiczny.)

5. That

  • „He reads books that challenge his thinking.”
  • (On czyta książki, które kwestionują jego myślenie.)

6. No relative pronoun (omitted)

  • „The book I read last night was thrilling.”
  • (Książka, którą przeczytałem wczoraj wieczorem, była emocjonująca.

Każde z tych zdań demonstruje różnorodne sposoby użycia zaimków względnych w języku angielskim, ukazując ich funkcjonalność w łączeniu informacji i tworzeniu bardziej złożonych struktur zdaniowych.

Różnice między zaimkiem względnym a zaimkiem osobowym

Główna różnica między zaimkiem względnym a zaimkiem osobowym polega na funkcji: zaimki osobowe odnoszą się bezpośrednio do podmiotów i obiektów w zdaniach, podczas gdy zaimki względne wprowadzają dodatkowe informacje o tych podmiotach lub obiektach, tworząc zdania względne i umożliwiając bardziej złożoną strukturę wypowiedzi.

1. Zaimki osobowe (np. I, you, he, she, it, we, they) służą głównie do wskazywania na podmiot lub obiekt zdania. Są używane do określania osób biorących udział w komunikacji (mówiącego, słuchacza) lub osób/rzeczy, o których się mówi.

Przykład:

  • „She loves chocolate.” (Ona kocha czekoladę.)
  • W tym zdaniu „she” jest zaimkiem osobowym wskazującym na podmiot wykonujący czynność.

2. Zaimki względne (np. who, whom, whose, which, that) wprowadzają zdania względne, które dostarczają dodatkowych informacji o osobie, miejscu, rzeczy lub idei wspomnianej wcześniej w zdaniu głównym. Zaimki względne łączą dwa zdania w jedno, pozwalając na bardziej złożoną wypowiedź.

Przykład:

  • „The woman who lives next door is a doctor.” (Kobieta, która mieszka obok, jest lekarzem.)
  • „who lives next door” to zdanie względne wprowadzone przez zaimek względny „who”, które dostarcza dodatkowe informacje o kobiecie.
Bezpłatna aplikacja Novakid: Zaledwie 15 minut dziennie wystarczy
Biegły angielski na wyciągnięcie ręki
Dowiedz się więcej

Różnice między zaimkiem względnym a question words 

Główna różnica między zaimkami względnymi a słowami pytającymi polega na ich funkcji i kontekście użycia: zaimki względne łączą zdania lub klauzule, dostarczając dodatkowe informacje w ramach zdania. Natomiast słowa pytające inicjują pytania i są używane w zdaniach pytających. Choć formy niektórych zaimków względnych i słów pytających są identyczne (np. „who”), ich użycie i cel są zupełnie różne.

  1. Zaimki względne są używane do wprowadzania zdań względnych, które dostarczają dodatkowych informacji o osobach, przedmiotach, miejscach itp., wspomnianych wcześniej w zdaniu. Nie służą one do zadawania pytań, ale do łączenia zdań lub klauzul w sposób, który tworzy bardziej złożone struktury zdaniowe. Zaimki względne obejmują słowa takie jak „who”, „whom”, „whose”, „which”, „that”.

Przykład:

  • „The man who bought the car is my uncle.” (Mężczyzna, który kupił samochód, jest moim wujkiem.)
  • W tym zdaniu „who” jest zaimkiem względnym, który wprowadza zdanie względne „who bought the car”, dostarczając dodatkowych informacji o mężczyźnie.

2. Słowa pytające (question words), znane również jako wh-words, są używane do zadawania pytań i obejmują słowa takie jak „who”, „whom”, „whose”, „which”, „what”, „where”, „when”, „why”, „how”. Te słowa służą do zainicjowania zapytania o osobę, rzecz, miejsce, czas, przyczynę itp. i oczekują na odpowiedź.

Przykład:

  • „Who bought the car?” (Kto kupił samochód?)
  • Tutaj „Who” jest słowem pytającym używanym do zapytania o tożsamość osoby, która kupiła samochód.

Czym są relative clauses, czyli zdania względne? 

Zdania względne, znane w języku angielskim jako relative clauses, dostarczają dodatkowych informacji o osobie, przedmiocie, miejscu, czy zjawisku wspomnianym wcześniej w zdaniu. Zdania względne są wprowadzane przez zaimki względne takie jak „who”, „whom”, „whose”, „which”, „that”, a ich głównym celem jest opisanie lub precyzyjne zdefiniowanie rzeczownika, do którego się odnoszą.

W zależności od ich funkcji w zdaniu, zdania względne mogą być niezbędne do zrozumienia znaczenia zdania (defining relative clauses) lub mogą dostarczać dodatkowych, niekoniecznie niezbędnych informacji (non-defining relative clauses).

Defining Relative Clauses (Zdania względne określające)

Definiują one rzeczownik i są niezbędne do zrozumienia, o którym rzeczowniku mowa. Nie są oddzielone przecinkami od reszty zdania. Na przykład:

  • „The man who lives next door is a musician.” (Mężczyzna, który mieszka obok, jest muzykiem.) W tym przykładzie zdanie względne „who lives next door” określa, o którym konkretnie mężczyźnie mowa.

Non-defining Relative Clauses (Zdania względne nieokreślające)

Dostarczają dodatkowych informacji na temat rzeczownika, które nie są niezbędne do zrozumienia kontekstu zdania. Są oddzielone przecinkami. Na przykład:

  • „My brother, who lives in Warsaw, is a doctor.” (Mój brat, który mieszka w Warszawie, jest lekarzem.) Tutaj zdanie względne „who lives in Warsaw” dostarcza dodatkowych informacji o bracie, ale nie jest niezbędne do zrozumienia, że mowa o bracie autora zdania.

Zdania względne są nieodłącznym elementem języka angielskiego, pozwalającym na tworzenie bardziej złożonych i opisowych struktur zdaniowych. Dzięki nim możliwe jest łączenie wypowiedzi w sposób, który ułatwia płynne przekazywanie informacji i unikanie powtórzeń.

Ćwiczenia na zaimki względne w języku angielskim

Zachęcamy do wzięcia udziału w naszym quizie na temat zaimków względnych! Jest to doskonała okazja, aby przetestować i utrwalić swoją wiedzę z zakresu angielskiej gramatyki.

Czy jesteś gotowy sprawdzić, jak dobrze znasz zaimki względne i ich użycie w zdaniach? Odpowiedz na poniższe pytania i odkryj, jak skutecznie potrafisz je stosować. Pamiętaj, praktyka czyni mistrza, więc nie bój się wyzwań!

Który zaimek względny najlepiej pasuje: "The person ___ helped me was very kind."
Wybierz poprawne użycie zaimka względnego: "That's the cat ___ chased the mouse."
Jakiego zaimka użyjesz, mówiąc o książce i jej autorce: "She wrote a book, ___ title I can't remember."
Znajdź zdanie z poprawnie użyty zaimkiem względnym: "I need a tool ___ can open this bottle."
W którym zdaniu zaimka względnego nie można pominąć?
Jakie zdanie poprawnie wykorzystuje "whom"?
Wybierz zdanie, w którym "whose" jest użyte poprawnie:
Które zdanie z "where" jest poprawne?
Kiedy używamy "that" zamiast "which"?
Wybierz zdanie, w którym nie można użyć "that":
Sprawdź wyniki

Czy ten artykuł był pomocny?

5/5

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona jest chroniona przez reCAPTCHA i obowiązują Zasady ochrony prywatności Google i Warunki korzystania z usługi

Redactor's choice
You might also like
Wybierz język
Down arrow icon
Argentina Brazil Chile Czech Republic Denmark Finland France Germany Global English Global العربية Greece Hungary India Indonesia Israel Italy Japan Malaysia Netherlands Norway Poland Portugal Romania Russia Slovakia South Korea Spain Sweden Turkey
Cookie icon
Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny. Korzystając z naszej strony internetowej wyrażasz zgodę na zapisywanie plików cookies w Twojej przeglądarce.
Mamy coś dla Ciebie

Jesteś tutaj, bo chcesz nauczyć się angielskiego?

Mamy nadzieję, że ten artykuł okaże się pomocny!
Masz dzieci?

Jesteś tutaj, bo chcesz, aby Twoje dziecko nauczyło się angielskiego?

Marzysz, aby lekcje angielskiego były łatwe i przyjemne?
Spróbuj z 35% zniżką!

Novakid App

Spraw, by Twoje dziecko polubiło naukę angielskiego dzięki naszej aplikacji! Bezpłatna aplikacja Novakid: 15 minut dziennie, ogromne postępy

Dowiedz się więcej

Wybierz powód, dla którego ten artykuł cię zaciekawił:

Novakid App

Bezpłatna aplikacja Novakid: 50 słów lub więcej w tydzień! Niech czas przed ekranem stanie się okazją do nauki angielskiego

Dowiedz się więcej

Marzysz, aby lekcje angielskiego były łatwe i przyjemne?
Spróbuj z 35% zniżką!

Oceń ten artykuł

5/5

Uzyskaj 35% zniżki z kodem promocyjnym.

Kod promocyjny: SPECIAL
Novakid App

Stwórz mocne fundamenty angielskiego dla przyszłego sukcesu swojego dziecka! Bezpłatna aplikacja Novakid: Pobierz za darmo

Dowiedz się więcej