Skolioza, lordoza, kifoza – wady postawy u dzieci. Jak je rozpoznać i im zapobiegać?

Skolioza to najczęściej występująca wśród dzieci wada postawy, która obecnie jest uważana przez lekarzy za jedną z najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych. Skolioza nazywana również skrzywieniem bocznym kręgosłupa oznacza trójpłaszczyznowe skrzywienie w bok na całej długości kręgosłupa. Naturalne krzywizny boczne kręgosłupa mogą wynosić do 10 stopni, jednak każda wartość ponad to oznacza już poważny problem, którym należy się jak najprędzej zająć. Na skoliozę składają się zniekształcenia kręgosłupa w płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej.

Najczęstszą przyczyną występowania skoliozy u dzieci jest zła postawa ciała, siedzący tryb życia, niewłaściwe nawyki jedzeniowe czy noszenie plecaka lub torby tylko w jednej ręce. Rodzic najłatwiej może zaobserwować występowanie skoliozy u dziecka jeśli plecy pociechy nie są proste, mimo że dziecko stoi tak prosto jak to tylko możliwe. Ponadto zaniepokoić mogą objawy takie jak: wystawianie barku do przodu i ku górze z jednej strony, asymetria w talii, czy trudności we właściwym dopasowaniu ubrań.

Mniejsze skoliozy u dzieci w wieku szkolnym można wyleczyć rehabilitacją lub gimnastyką korekcyjną. W przypadku poważniejszych skrzywień bocznych zalecany jest gorset ortopedyczny, który ma za zadanie przede wszystkim zatrzymać postęp skrzywienia. W najcięższych przypadkach skoliozy, jeśli skrzywienie boczne jest większe niż 40 stopni należy zastosować leczenie operacyjne.

Kifoza to druga obok skoliozy, najczęściej występująca wada postawy u dzieci. Kifoza charakteryzuje się powstaniem garba na skutek nadmiernego zgięcia kręgosłupa w przód. Inaczej ujmując, kifoza oznacza łukowate wygięcie kręgosłupa w stronę grzbietową. Warto mieć na uwadze, że kifoza występuje naturalnie w odcinku piersiowym lub krzyżowym kręgosłupa i jeśli mieści się w granicach normy, nie ma potrzeby do wdrożenia leczenia. Natomiast, jeśli zgięcie kręgosłupa w przód wykracza poza fizjologiczne normy, mamy do czynienia z powstaniem kifozy patologicznej i utworzenia się w górnej części ciała charakterystycznego garbu.

Zbyt późno wykryta i nieleczona kifoza może powodować u dziecka szybszy rozwój zmian zwyrodnieniowych w kręgosłupie i rozwój dolegliwości bólowych. W leczeniu kifozy u dzieci stosuje się najczęściej: ćwiczenia korekcyjne, pływanie i gorsety ortopedyczne. W najcięższych przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne, które polega na stabilizacji chorego odcinka kręgosłupa metalowymi prętami.

Lordoza to stosunkowo najrzadziej występująca wada postawy u dzieci. Objawia się zgięciem kręgosłupa w tył oraz wypukłością z przodu, co powoduje łukowate wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną. Warto wiedzieć, że naturalna, fizjologiczna lordoza występuje u osób ze zdrowym kręgosłupem w odcinku szyjnym i lędźwiowym. O zjawisku patologicznym mówimy wówczas, gdy wygięcie jest stanowczo zbyt duże i staje się wyraźnie widoczne na tle całej sylwetki.

Do najczęstszych przyczyn występowania pogłębionej lordozy lekarze zaliczają otyłość, ponieważ w jej przypadku na brzuchu pojawia się nadmierna ilość ciężkiej tkanki tłuszczowej, a mięśnie są przez to osłabione. Lordoza podobnie jak pozostałe wady postawy u dziecka może wywoływać znaczne dolegliwości bólowe oraz trwałe zniekształcenie sylwetki. W leczeniu tej wady postawy stosuje się rehabilitację, gorsety ortopedyczne, a w bardzo zaawansowanych przypadkach – leczenie operacyjne.

Najlepszą profilaktyką dla wad postawy u dzieci jest zwykła, codzienna aktywność fizyczna. Niestety, ale w dzisiejszych czasach, kiedy przez cały dzień praktycznie non stop siedzimy (w środkach komunikacji, w szkole, w pracy, w domu, przed komputerem i przed telewizorem) nie ma zbyt wielu okazji do aktywności sportowej. Należy więc wygospodarować w tygodniowym planie zajęć dziecka przynajmniej kilka godzin na dowolną aktywność fizyczną. Brak ruchu u najmłodszych powoduje wyraźne zmniejszenie siły mięśniowej, co prowadzi do pojawiania się lub pogłębiania istniejących już wad postawy.

Aby nie dopuścić do poważnych problemów z kręgosłupem w późniejszym wieku, warto by dziecko przede wszystkim chodziło na zajęcia z wychowania fizycznego. Nie należy bezpodstawnie zwalniać dziecka z Wf-u, tylko dlatego, że nie ma ochoty ćwiczyć. Warto obrazowo wytłumaczyć dziecku jakie konsekwencje może mieć dla niego w przyszłości unikanie ruchu. Dodatkowo warto „wybadać” dziecko, jakie formy aktywności sprawiają mu największą frajdę. Basen, tenis, a może rolki? Nie należy zmuszać dziecka do regularnej aktywności fizycznej, a raczej pokazywać jej pozytywne aspekty i ciekawe formy.

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Skolioza
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Kifoza
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Lordoza
• https://repozytorium.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/1207/Czestosc%20wystepowania%20wad%20postawy%20u%20dzieci.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• https://meden.com.pl/artykuly/profilaktyka-wad-postawy-dzieci-mlodziezy