Czas Past Simple: wszystko, co musisz wiedzieć

Past Simple to 1 z 4 czasów przeszłych w języku angielskim, nazywany czasem przeszłym prostym. Past Simple uważa się za podstawową formę czasu przeszłego w języku angielskim. Czas Past Simple służy do opisywania zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości, choć ma także inne zastosowania. 

„Prosty” (simple) w nazwie tego angielskiego czasu odnosi się do struktury zdania, które w swej podstawowej formie używa jedynie czasu przeszłego, w odróżnieniu od innych konstrukcji czasów przeszłych, które używają czasowników posiłkowych w połączeniu z imiesłowami, jak na przykład Past Perfect czy Past Continuous.

Past Simple używamy do opisania czynności, które miały miejsce i zakończyły się w przeszłości, bez bezpośredniego związku z chwilą obecną. W Past Simple określamy konkretny moment lub okres w przeszłości, kiedy dana czynność się wydarzyła. Skupiamy się na samej czynności lub zdarzeniu, a nie na jego skutkach czy trwaniu.

Dzięki użyciu czasu Past Simple możemy przedstawić fakty, wydarzenia lub sytuacje, które już się zakończyły i nie mają bezpośredniego wpływu na teraźniejszość. Jest to najbardziej podstawowy czas przeszły w języku angielskim.

Past Simple służy do:

1. Opisywania czynności zakończonych w określonym momencie w przeszłości. Przykład: „She finished her work at 5 o’clock yesterday.” (Ona skończyła swoją pracę wczoraj o piątej.)
2. Opisywania serii czynności, które nastąpiły w przeszłości. Przykład: „I woke up, brushed my teeth and had breakfast before I left for work.” (Obudziłem się, umyłem zęby i zjadłem śniadanie, zanim wyszedłem do pracy.)
3. Opisywania sytuacji lub stanu, który istniał w przeszłości. Przykład: „I lived in New York for three years.” (Mieszkałem w Nowym Jorku przez trzy lata.)
4. Opisywania czynności, które miały miejsce w przeszłości, ale nie są związane z teraźniejszością. Przykład: „He wrote many books but never published them.” (On napisał wiele książek, ale nigdy ich nie opublikował.)

Budowa czasu Past Simple polega na dodaniu do podmiotu gramatycznego czasownika w formie przeszłej, a następnie reszty zdania (dopełnienie). Tworząc zdania twierdzące w czasie Past Simple, stosujemy schemat:

Podmiot + czasownik w formie przeszłej + reszta zdania (dopełnienie). 

Konstruując zdanie twierdzące w czasie Past Simple należy zawsze pamiętać o zastosowaniu drugiej formy czasownika.

Przykłady zdań twierdzących

Poniżej znajdziesz przykłady zdań twierdzących w czasie Past Simple:

• „I cleaned the room.” (Posprzątałam pokój.)
• „He bought a new car.” (On kupił nowe auto.)
• „We went to the cinema.” (Poszliśmy do kina.)

Czasowniki regularne w czasie przeszłym (Past Simple) tworzymy przez dodanie odpowiedniej końcówki do formy podstawowej czasownika. Zazwyczaj jest to końcówka -ed, ale w zależności od zakończenia wyrazu reguły te mogą się nieco różnić.

1. Proste dodawanie końcówki -ed

Dla większości czasowników regularnych wystarczy dodać -ed do podstawowej formy:

work → worked

play → played

talk → talked

2. Zmiana -y → -ied

Jeśli czasownik kończy się na spółgłoskę + y, zmieniamy -y na -ied:

carry → carried

hurry → hurried

study → studied

Jeśli przed -y występuje samogłoska, dodajemy tylko -ed (np. play → played).

3. Podwajanie spółgłosek po krótkiej samogłosce i spółgłosce

Gdy czasownik:

• składa się z jednej sylaby 
• kończy się na krótką samogłoskę + spółgłoskę,

to ostatnia spółgłoska jest podwajana przed dodaniem -ed:

stop → stopped

plan → planned

rub → rubbed

Uwaga: dotyczy głównie czasowników jednosylabowych lub akcentowanych na ostatnią sylabę (np. prefer → preferred).

4. Czasowniki zakończone na -e: dodanie tylko -d

Jeśli czasownik kończy się na -e, dodajemy tylko -d:

love → loved

live → lived

bake → baked

5. Czasowniki zakończone na -w, -x, -y – brak podwojenia litery

W czasownikach kończących się na -w, -x lub -y nie podwajamy ostatniej litery, nawet jeśli poprzedza je krótka samogłoska:

fix → fixed

snow → snowed

play → played

W czasie przeszłym (Past Simple) czasownik „to be” przyjmuje dwie formy: 

• was
• were

„Was” używamy z liczbą pojedynczą (I, he, she, it). Wyjątkiem jest „you” w liczbie pojedynczej, które łączy się z „were”.
„Were” – używamy z liczbą mnogą (we, you, they). 

Czasownik „to be” w Past Simple służy m.in. do:

Opisywania miejsca pobytu

• I was at the cinema yesterday 

Byłem wczoraj w kinie).

• They were in London last weekend 

(Byli w Londynie w zeszły weekend).

• She was at home all day 

(Była w domu cały dzień).

Opisywania emocji, nastrojów

• He was very happy after the exam 

(Był bardzo szczęśliwy po egzaminie).

• We were tired after the trip 

(Byliśmy zmęczeni po wycieczce).

• I was nervous before the meeting

(Byłem(-am) zdenerwowany(-a) przed spotkaniem).

Mówienia o sytuacjach z przeszłości

• It was cold and rainy yesterday 

(Wczoraj było zimno i deszczowo).

• The concert was amazing! 

(Koncert był niesamowity!)

• The restaurant was closed. 

(Restauracja była zamknięta)

Budowanie zdań twierdzących w Past Simple

Zdania twierdzące w Past Simple mają następującą strukturę:

 [podmiot] + was/were + [reszta zdania]

• I was at home all day yesterday because I had a lot of work to do and didn’t feel like going out 

(Byłem w domu przez cały dzień, bo miałem dużo pracy i nie chciało mi się wychodzić)

• They were incredibly happy after the match because it was their first win of the season and they played really well 

(Byli niesamowicie szczęśliwi po meczu, bo to było ich pierwsze zwycięstwo w sezonie i zagrali naprawdę dobrze)

• She was completely exhausted last night after spending the entire day shopping and running errands in the city 

(Była totalnie wyczerpana wczoraj wieczorem po całym dniu zakupów i załatwiania spraw na mieście)

Pytania w Past Simple

Aby zbudować pytanie w czasie Past Simple, należy odwrócić kolejność podmiotu i orzeczenia w zdaniu. Struktura wygląda więc następująco:

Was/Were + [podmiot] + [reszta zdania]?

• Was she at school yesterday, or did she stay home because she still wasn’t feeling well after the weekend? 

(Była wczoraj w szkole czy została w domu, bo nadal źle się czuła po weekendzie?)

• Were you at the party on Saturday night? I thought I saw someone who looked just like you near the DJ booth 

(Byłeś na imprezie w sobotę wieczorem? Wydawało mi się, że widziałem kogoś bardzo podobnego do ciebie koło DJ-a.)

• Was it really that cold last week? Everyone’s been talking about how suddenly the temperature dropped overnight. 

(Naprawdę było tak zimno w zeszłym tygodniu? Wszyscy mówią, że temperatura nagle spadła z dnia na dzień.)

Przeczenia Past Simple

Aby utworzyć przeczenie, należy postawić partykułę przeczącą „not” po czasowniku was/were. „Notö może być skracane do „-n’t” występującym w zakończeniu słówka was/were:

was not → wasn’t

were not → weren’t

Struktura zdań przeczących w Past Simple wygląda następująco:

[podmiot] + was/were + not + reszta zdania
(krótkie formy: wasn’t / weren’t)

• I wasn’t at work on Monday because I had a dentist appointment in the morning and decided to take the whole day off to rest. 

(Nie byłem w pracy w poniedziałek, bo rano miałem wizytę u dentysty i postanowiłem wziąć cały dzień wolnego, żeby odpocząć.)

• They weren’t ready when the guests arrived, so we had to stall for time and offer drinks until they finished setting everything up 

(Nie byli gotowi, gdy goście przyjechali, więc musieliśmy zyskać na czasie i podać coś do picia, dopóki nie skończyli przygotowań.)

• He wasn’t angry about the mistake — in fact, he was quite understanding and just asked us to be more careful next time 

(On nie był zły z powodu pomyłki — wręcz przeciwnie, był bardzo wyrozumiały i tylko poprosił, żebyśmy następnym razem bardziej uważali.)

Podsumowanie: zdania twierdzące, pytające i przeczące w Past Simple

Jak stosować drugą formę czasownika i kiedy użyć czasownika nieregularnego?

W czasie Past Simple, w zdaniach twierdzących, musimy użyć drugiej formy czasownika. W przypadku czasowników regularnych wystarczy dodać końcówkę „-ed” lub „-d”.

Jeżeli mamy do czynienia z czasownikiem nieregularnym, trzeba się go nauczyć i zapamiętać jego formę. Czasowniki nieregularne znajdziesz w tabelce, którą podczas nauki warto mieć zawsze przy sobie. 

Poniżej znajdują się II formy – Past Simple dla 20 podstawowych czasowników w języku angielskim: 

• eat – ate
• think – thought
• buy – bought
• go – went
• see – saw
• speak – spoke
• run – ran
• drink – drank
• write – wrote
• meet – met
• drive – drove
• read – read (zmiana wymowy w czasie przeszłym)
• fly – flew
• bring – brought
• choose – chose
• build – built
• catch – caught
• feel – felt
• keep – kept
• leave – left

W Past Simple stosujemy czasowniki modalne, aby mówić o możliwościach, umiejętnościach, powinnościach, potrzebach czy ich braku. Zobacz, jak zrobić to poprawnie.  

Could – umiejętności i możliwości w przeszłości

Używamy could, kiedy mówimy o czymś, co umieliśmy albo mogliśmy zrobić w przeszłości. Zdanie przybiera strukturę:

[podmiot] + could + [czasownik podstawowy]

Przykłady:

• I could ride a bike without training wheels when I was six

(Umiałem jeździć na rowerze bez bocznych kółek, gdy miałem sześć lat)

• My sister could speak some Spanish when she was a kid, but now she forgot most of it.

(Moja siostra umiała trochę hiszpańskiego jako dziecko, ale teraz prawie wszystko zapomniała)

• Back then, we could stay out until midnight during summer holidays. 

(Wtedy mogliśmy być na dworze aż do północy w wakacje.)

📌 Uwaga:

Gdy mówimy o możliwościach i umiejętnościach osadzonych w sytuacji, lepiej użyć „was/were able to”:

• I was able to fix my phone yesterday!
  Byłem w stanie naprawić wczoraj swój telefon (konkretna sytuacja)
• I could fix phones when I was younger.
  Umiałem naprawiać telefony, gdy byłem młodszy (ogólna umiejętność)

Should have / shouldn’t have – rady i żal po fakcie

Używamy, gdy mówimy, że coś powinno było się wydarzyć, ale się nie wydarzyło – albo odwrotnie: wydarzyło się, a nie powinno było. Zdania przybierają strukturę:

[podmiot] + should/shouldn’t have + [III forma czasownika]

Przykłady:

• I should have brought an umbrella – it’s pouring now!

(Powinienem był wziąć parasol – teraz leje jak z cebra!)

• You shouldn’t have eaten the whole pizza by yourself.

(Nie powinieneś był zjeść całej pizzy sam.)

• We should have booked the table earlier. Now there’s no place left.

(Powinniśmy byli zarezerwować stolik wcześniej. Teraz nie ma już miejsc.)

• I shouldn’t have stayed up so late watching Netflix… I’m dead today.

(Nie powinienem był siedzieć do późna, oglądając Netflixa… Jestem dzisiaj zombie.)

📌 Uwaga:

Zobacz kontrast: „should” vs „should have”

You should call your mom.
Powinieneś zadzwonić do mamy (rada na teraz)

You should have called your mom.
Trzeba było zadzwonić do mamy (rada na przeszłość – już za późno)

Didn’t need to / didn’t have to – brak potrzeby

Oba wyrażenia oznaczają, że coś nie było konieczne, nie było potrzeby czegoś robić w przeszłości. Różnią się tym, co się ostatecznie wydarzyło.

1. didn’t need to – nie było potrzeby, ale i tak to zrobiłem
2. didn’t have to – nie trzeba było i tego nie zrobiliśmy

Zobacz na przykładach:

I didn’t need to cook dinner because there were leftovers, but I cooked anyway.
(Nie musiałem gotować obiadu, bo były resztki, ale i tak ugotowałem.)

Czyli: nie trzeba było, ale zrobiłem.

I didn’t have to cook dinner – there were leftovers, so I just heated them up.
(Nie musiałem gotować obiadu – były resztki, więc tylko je podgrzałem.)

Czyli: nie trzeba było i nie zrobiłem.

Struktura zdań z didn’t need to / didn’t have wygląda następująco:

[podmiot] + didn’t need to / didn’t have to + [czasownik podstawowy]

Would – nawyki z przeszłości

Używamy „would”, żeby opisać czynności, które powtarzały się w przeszłości – takie nasze zwyczaje z dzieciństwa czy dawnych lat. Zdania przybierają formę:

[podmiot] + would + [czasownik podstawowy]

Przykłady:

• When I was little, we would visit my grandma every Sunday and she’d always bake a cake.

(Jak byłem mały, odwiedzaliśmy babcię co niedziela i zawsze piekła ciasto.)

• In high school, I would listen to music for hours and do nothing else.

(W liceum potrafiłem godzinami słuchać muzyki i nie robić nic innego.)

• During summer holidays, we would sleep in a tent in the backyard – it felt like a real adventure!

(W wakacje spaliśmy w namiocie w ogródku – to było jak prawdziwa przygoda!)

📌 Uwaga!

Nie używamy „would” do opisania stanów:

✔ I used to live in the countryside.
✖ I would live in the countryside. 

Kiedy i jak używamy konstrukcji used to?

Konstrukcja „used to” jest często używana w czasie Past Simple do wyrażania się na temat czynności, które były regularne w przeszłości, ale już nie są. W przypadku tej konstrukcji, drugiej formy czasownika użyjemy tylko w „used to” na początku zdania, natomiast czasownik główny pozostanie w podstawowej wersji. 

Przykłady zastosowania konstrukcji „used to” w czasie Past Simple:

• „I used to smoke.” ( Kiedyś paliłem.)
• „She used to play the piano.” (Ona kiedyś grała na pianinie.)
• „They used to live in London.” (Oni kiedyś mieszkali w Londynie.)

Konstrukcji „used to” możemy także użyć w zdaniach przeczących i pytających w czasie Past Simple:

• „I didn’t use to like sushi, but now it’s one of my favorite foods.” (W przeszłości nie lubiłem sushi, ale teraz to jedno z moich ulubionych dań.)
• „Did you use to play football when you were in school?” (Czy grałeś kiedyś w piłkę nożną, gdy byłeś w szkole.)
• „We didn’t use to go on holidays abroad.” (Nie jeździliśmy kiedyś na wakacje za granicę.)

Jak w Past Simple jest używany operator did?

Past Simple jest jednym z dwóch czasów gramatycznych, obok Present Simple, który wymaga dodatkowego operatora do generowania pytań i przeczeń. W przypadku Past Simple wszystkie osoby mają ten sam operator w czasie przeszłym – „did”.

Operator „did” w pytaniach sygnalizuje, że pytanie odnosi się do przeszłości. Operator „did” razem z „not” w zdaniach przeczących wskazuje, że działanie nie miało miejsca w przeszłości. 

Ważne jest, aby pamiętać, że operator „did” jest używany we wszystkich osobach (I, you, he, she, it, we, they) w czasie Past Simple, co jest wyjątkiem w porównaniu do czasu Present Simple, gdzie mamy do czynienia z operatorami „do” i „does”. Operator „did” jest zawsze łączony z bazową formą czasownika, niezależnie od tego, czy czasownik jest regularny, czy nieregularny.

W czasie Past Simple występują często słowa charakterystyczne dla tego czasu. Są to przede wszystkim wyrażenia wskazujące na zaistnienie danej sytuacji w określonym czasie w przeszłości, takie jak: 

• Yesterday (wczoraj): „I saw a movie yesterday.” (Wczoraj widziałem film.)
• Last (ostatni): „I went to the beach last Sunday.” (Byłem na plaży w ostatnią niedzielę.)
• Ago (temu): „He moved to London five years ago.” (Przeprowadził się do Londynu pięć lat temu.)
• In 1990, in February, in the 19th century (w 1990, w lutym, w XIX wieku): „She was born in 1990.” (Urodziła się w 1990 roku.)
• The other day (parę dni temu): „I ran into an old friend the other day.” (Parę dni temu spotkałem starego przyjaciela.)
• Once (kiedyś): „I once met a famous actor.” (Kiedyś spotkałem sławnego aktora.)

Pytania w czasie Past Simple konstruujemy, używając operatora „did” na początku zdania, po którym następuje podmiot, a potem bezokolicznik czasownika głównego. Konstrukcja pytań w Past Simple opiera się o następujący schemat:

Operator did + podmiot + czasownik w formie podstawowej + reszta zdania (dopełnienie). 

Przykład zdań pytających

• „Did she clean the room?” (Czy ona posprzątała pokój?)
• „Did he buy a new car?” (Czy on kupił nowe auto?)
• „Did we go to the cinema?” (Czy poszliśmy do kina?)

Przeczenia w czasie Past Simple tworzymy, dodając operator „did not” lub skróconą formę „didn’t” po podmiocie, a następnie bezokolicznik czasownika głównego. Przeczenia w czasie Past Simple budujemy stosując następujący schemat:

Podmiot + operator did + not + czasownik w formie podstawowej + reszta zdania (dopełnienie).

Przykład zdań przeczących

• „She did not (didn’t) clean the room.” (Ona nie posprzątała pokoju.)
• „He did not (didn’t) buy a new car.” (On nie kupił nowego auta.)
• „We did not (didn’t) go to the cinema.” (Nie poszliśmy do kina.)

Czasu Past Simple używamy do opisania zakończonych czynności lub wydarzeń, które miały miejsce w przeszłości. Past Simple podkreśla skończony charakter danej akcji, niezależnie od jej długości. Na przykład: „I cleaned my room yesterday” – wskazuje, że akcja sprzątania jest zakończona, a moment jej wystąpienia jest precyzyjnie określony.

W przeciwieństwie do Past Simple, czas Past Continuous jest używany do opisu czynności, które były w trakcie wykonywania w określonym momencie w przeszłości. Nie podkreśla on końca akcji, ale jej trwający charakter. Na przykład: „I was cleaning my room at 5pm yesterday” – tutaj akcentujemy, że w określonym momencie (o godz. 17:00) byliśmy w trakcie sprzątania pokoju.

Różnica między Past Simple a Past Continuous jest więc związana z tym, jak prezentujemy sytuacje z przeszłości – czy jako zakończone (Past Simple), czy jako trwające w pewnym punkcie czasu (Past Continuous). To, który czas wybierzemy, zależy od tego, jaki aspekt sytuacji chcemy podkreślić.

Past Simpe i Past Continuous mogą być używane w jednym zdaniu w sytuacjach, gdy  jedna czynność trwała, druga ją przerwała:

I was sleeping when he called. 

Spałem, gdy zadzwonił.

📌 Jak zapamiętać różnicę?

Past Simple = co się stało?
Zdarzenie zakończone, konkretne: The phone rang (Zadzwonił telefon)

Past Continuous = co się działo?
Tło, akcja w trakcie: I was reading a book (Czytałem książkę / Byłem w trakcie czytania książki).

💡 Wskazówka:

Jeśli w zdaniu pojawia się słowo „when”, często jedna część będzie w Past Continuous, a druga w Past Simple.

➡️ I was walking home when it started to rain (Szedłem do domu, gdy zaczęło padać)

Przykłady: 

Past Simple (czas przeszły prosty) służy do mówienia o czynnościach zakończonych w określonym momencie w przeszłości, często z konkretną datą lub momentem, np.:

I visited Rome in 2020.
Odwiedziłem Rzym w 2020.

She called me yesterday.
Zadzwoniła do mnie wczoraj.

We met last week.
Widzieliśmy się w zeszłym tygodniu.

Typowymi sygnałami, że masz do czynienia z Past Simple, są określenia konkretnego czasu opisywanych wydarzeń, np: 

• yesterday (wczoraj)
• last week/month/year (w zeszłym tygodniu, miesiącu, roku)
• in 2019 (w 2019)
• two days ago (dwa dni temu)

Present Perfect (czas przeszły dokonany) pozwala mówić o czynnościach, które:

• wydarzyły się w przeszłości, ale ich skutek jest aktualny teraz,
• nie mają podanego konkretnego czasu.

Przykłady:

I have lost my keys
Zgubiłem klucze (dalej ich nie ma)

She has just arrived.
Właśnie przyjechała (i jest)

We have never been to Japan
Nie byliśmy nigdy w Japonii

Typowe dla Present Perfect zwroty określające czas wydarzeń to:

• just – właśnie, dopiero co
• already – już
• yet – już / jeszcze (w pytaniach i przeczeniach)
• ever – kiedykolwiek (w pytaniach)
• never – nigdy
• since – od (punktu w czasie)
• for – od, przez (okres czasu)

📌 Jak zapamiętać różnicę?

Past Simple to czas przeszły z datą.

Używaj, gdy możesz dodać konkretny moment (np. „in 2010”, „last summer”)

Present Perfect łączy przeszłość z teraźniejszością

Używaj, gdy nie możesz wskazać dokładnego czasu i gdy rezultat przeszłego wydarzenia jest nadal widoczny w teraźniejszości

Choć czas Past Simple wydaje się prosty, nietrudno o błędy, które utrudniają komunikację. Zobacz, na co zwrócić szczególną uwagę i jakie potknięcia są najczęstsze.

Błędna forma przeczeń z „to be”

Błąd: He didn’t be at school yesterday.

Poprawnie: He wasn’t at school yesterday.

Dlaczego?

Czasownik to be (was/were) w przeczeniach i pytaniach nie używa operatora „did”. Tworzymy przeczenie za pomocą wasn’t lub weren’t, w zależności od osoby.

Niewłaściwe użycie „did” z czasownikami modalnymi

Błąd: She didn’t must do it.

Poprawnie: She didn’t have to do it.

Dlaczego?

Modalny czasownik „must” nie tworzy przeczenia z „didn’t” w czasie przeszłym. Zamiast tego, używamy konstrukcji have to, czyli: didn’t have to.

Pomijanie operatora „did” w pytaniach

Błąd: You went to the party?

Poprawnie: Did you go to the party?

Dlaczego?

W pytaniach w czasie przeszłym zwykle używamy operatora „did”, a główny czasownik wraca do formy podstawowej.

Podwójna przeszłość

Błąd: I didn’t went to school.

Poprawnie: I didn’t go to school.

Dlaczego?

Po „didn’t” czasownik występuje w formie podstawowej, a nie przeszłej. Użycie obu na raz to tzw. podwójna przeszłość – częsty błąd!

Sprawdź, czy nie robisz tych błędów! 

He didn’t be tired after work.
We didn’t be at the cinema.

👉 Zamiast „didn’t be” użyj „wasn’t” lub „weren’t” – „to be” nie łączy się z „did”!

She didn’t must do the homework.
You didn’t can help me.

👉 Czasowniki modalne (must, can) nie działają z „did”! Użyj „didn’t have to” lub „couldn’t” itp.

You went to school yesterday?
They saw him last week?

👉 W pytaniach używaj „Did…” – np. „Did you go…?”, „Did they see…?”

I didn’t went to the party.
She didn’t bought the dress.

👉 Po „didn’t” czasownik zostaje w formie podstawowej: „go”, „buy” – nie używaj drugiej formy!

Miniquiz – sprawdź się!

Popraw błędy w poniższych zdaniach:

1. We didn’t knew that the meeting was cancelled.
2. Why you didn’t call me when you arrived?
3. She didn’t have enough time, so she didn’t went shopping.
4. They didn’t must stay late at the office.
5. Was he played football when you saw him?
6. I didn’t saw the sign, that’s why I parked there.
7. When did you met your best friend?
8. He didn’t was ready for the interview.
9. I didn’t told anyone your secret.
10. What did happen after they left?

Past Simple nie będzie miał przed Tobą tajemnic, jeśli wykonasz poniższe ćwiczenia. A jeśli nie jesteś pewien, czy ten czas jest odpowiedni do nauki na Twoim poziomie, rozwiąż krótki test poziomujący z angielskiego i dowiedz się, co warto powtórzyć.