Scrolltop arrow icon
CTA background
Darmowa aplikacja do nauki angielskiego: zabawna, bezpieczna i skuteczna
Dowiedz się więcej
Udostępnij
X share icon
21.02.2023
Time icon 7 min

Jak poprawić koncentrację uwagi u dziecka? 6 skutecznych sposobów

Spis treści

Przez ogromną ilość bodźców, które każdego dnia bombardują nas z różnych stron, coraz więcej osób ma trudności z koncentracją. U dzieci w wieku szkolnym koncentracja jest szczególnie ważna, ponieważ między innymi pozwala prawidłowo skupiać się na nauce i osiągać lepsze wyniki.

Niestety, z naszych badań wynika, że rodzicom często trudno jest pomóc swoim dzieciom skoncentrować się na odrabianiu lekcji, czy jakiejkolwiek innej czynności niezwiązanej z zabawą. Na problemy z koncentracją u dzieci wpływ ma wiele czynników, takich jak: stres, niedobory snu, nieodpowiednie środowisko rówieśnicze oraz nadmierne używanie urządzeń elektronicznych.

Wobec wielu niekorzystnych czynników środowiskowych, ważne jest, aby rodzice znali skuteczne sposoby na poprawę zdolności koncentracji u dzieci. W tym artykule omówimy szerzej przyczyny problemów z koncentracją u dzieci oraz sposoby, które pomogą im w lepszym skupieniu się i poprawieniu wyników w nauce.

Dowiedz się, jaka jest zależność między czasem koncentracji uwagi a wiekiem dziecka oraz jak pomagać uczniowi z ADHD w poprawie koncentracji. Nasi eksperci z psycholożką i nauczycielką z 8-letnim doświadczeniem Julią Alekseevą na czele, przygotowali kilka praktycznych wskazówek jak nauczyć dziecko koncentracji oraz propozycji na ciekawe ćwiczenia na koncentrację dziecięcej uwagi. Sprawdź, co możesz zrobić w kontekście poprawy koncentracji u swojej pociechy!

Czym jest koncentracja? Czas koncentracji uwagi a wiek dziecka

O czasie koncentracji dziecka decyduje to, ile minut dziecko jest w stanie spędzić na koncentrowaniu się na jednym zadaniu, zanim się rozproszy. Gdy uwaga dziecka w niekontrolowany sposób jest kierowana na inną czynność lub doznanie, następuje typowe rozproszenie uwagi. To, przez ile minut dziecko jest w stanie się skoncentrować, wynika z jego rozwoju biologicznego. Za normalny poziom koncentracji i normalny czas skupienia uwagi u dzieci w danym wieku psycholożka Julia Alekseeva przyjmuje następujące widełki:

  • 2 lata: 4 do 6 minut;
  • 4 lata: od 8 do 12 minut;
  • 6 lat: 12 do 18 minut;
  • 8 lat: od 16 do 24 minut;
  • 10 lat: 20 do 30 minut;
  • 12 lat: od 24 do 36 minut;
  • 14 lat: od 28 do 36 minut;
  • 16 lat: od 32 do 48 minut.

Jak pokazują dane, umiejętność skupienia rośnie wraz z wiekiem, dlatego nie wymagaj od dziecka od razu długich okresów wytężonej koncentracji.

Jak podkreśla Julia Alekseeva, nie wolno zapominać, że przytoczone tu liczby, to tylko uogólnione wytyczne. Czas koncentracji u dzieci jest indywidualny i wpływ na niego ma masa czynników zewnętrznych, takich jak głód, zmęczenie, liczba rozpraszaczy w pobliżu i zainteresowanie samą czynnością. Warto obserwować dziecko i jeżeli mimo wyeliminowania czynników zewnętrznych, czas skupienia uwagi ucznia jest krótszy niż średnia, warto się tym zająć.

Bezpłatna aplikacja Novakid: Zaledwie 15 minut dziennie wystarczy
Biegły angielski na wyciągnięcie ręki
Dowiedz się więcej

Koncentracja uwagi u dzieci – skąd biorą się problemy?

Badania przeprowadzone przez Novakid w grudniu 2022 roku wykazały, że powtarzalność i nuda najbardziej frustrują młodych uczniów podczas nauki. 

Wyniki badania pokazują, że ponad 33% nauczycieli wymieniło powtarzanie jako główny powód frustracji swoich uczniów. Innymi częstymi przyczynami frustracji są nuda i błędy lub poprawki ze strony rodziców lub nauczycieli (po 21%). Zgodnie z wynikami badania, młodsze dzieci doświadczają większej frustracji. Tylko 16% 3-5-latków nie jest sfrustrowanych, w porównaniu z 39% w grupie wiekowej 9-12 lat.

Badanie ujawniło, że chłopcy częściej niż dziewczęta frustrują się zbyt dużą liczbą powtórzeń i nudą – 32% chłopców w porównaniu z 23% dziewcząt. Uczucie znudzenia jest frustrujące dla 22% chłopców i 14% dziewcząt. Zaobserwowano również, że skupienie jest odwrotnie proporcjonalne do grup wiekowych. Młodsza grupa wiekowa ma największe problemy z koncentracją, gdzie aż 45% dzieci w grupie wiekowej 3-5 lat nie może się skupić, podczas gdy tylko 13% ma trudności z koncentracją w grupie wiekowej 9-12 lat.

Podsumowując, aż 48% dzieci w różnych grupach wiekowych wymaga dodatkowego wysiłku, aby zachować koncentrację. Jakie jest w takim razie źródło problemu i które bodźce utrudniają koncentrację?

Przyczyny deficytu uwagi u dzieci

Istnieje wiele czynników wynikających z uwarunkowań środowiskowych i biologicznych predyspozycji dziecka, które mogą prowadzić do problemów ze skupieniem się. Kluczowe cztery z nich to:

  1. Stres i niepokój: dzieci, które przeżywają stres w domu lub w szkole, często mają trudności z koncentracją. Dziecko, które jest niepokojone, nie jest w stanie prawidłowo skupić się na tym, co dzieje się dookoła, co utrudnia mu naukę i funkcjonowanie wśród innych ludzi.
  2. Brak snu: jest jednym z najczęstszych powodów, dla których dzieci mają trudności z koncentracją. Dziecko, które nie otrzymuje wystarczającej ilości snu, jest rozdrażnione i ma trudności z koncentracją. Problemem może być zbyt długie granie w gry online, oglądanie wieczorami telewizji, czy uzależnienie od internetu.
  3. Nieodpowiednie środowisko i zły styl życia: środowisko, w którym dziecko się wychowuje, może mieć wpływ na jego zdolność koncentracji. Na przykład, hałas i chaos w domu, brak rutyny i brak regularnej diety mogą utrudniać dziecku skupienie się na nauce i powodować powody ze zdrowiem fizycznym i psychicznym.
  4. Nadmierne używanie lub uzależnienie od urządzeń elektronicznych: wiele dzieci spędza dużo czasu na korzystaniu z urządzeń elektronicznych, takich jak komputery czy smartfony. W skrajnych przypadkach, bez nadzoru rodzicówm, może to powodować uzależnienie i utrudniać koncentrację na innych zadaniach.

Deficyt uwagi – jaki ma związek z ADHD?

Nie każde dziecko z problemami z koncentracją musi cierpień na ADHD. Zdaniem lek. med. Magdaleny Miernik-Jaeschke, przyczyną ADHD są głównie nieprawidłowości w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Gdy poszczególne struktury mózgu rozwijają się w nierównomiernym tempie, dochodzi do zaburzenia neurorozwojowego określanego mianem ADHD, od angielskiej nazwy: „attention deficit hyperactivity disorder”. Po polsku pełna nazwa to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. 

Dodatkowo, stwierdzono, że ADHD ma w pewnym zakresie dziedziczne podłoże. Oprócz tego istnieje szereg czynników, które mogą nasilać objawy. Zalicza się do nich: nieprawidłowości w przebiegu ciąży, niedotlenienie okołoporodowe, urazy głowy, zatrucia, zaniedbania środowiskowe.

Ile dzieci w Polse ma ADHD?

Trudno jest podać dokładną liczbę dzieci w Polsce z zaburzeniami związanymi z ADHD, ponieważ schorzenie w niektórych przypadkach może być trudne do zidentyfikowania i zdiagnozowania. Według szacunków Medycyny Praktycznej nawet około 3-8% dzieci w Polsce może mieć ADHD. Liczba ta może być niższa lub wyższa, w zależności od wybranego środowiska, dostępności opieki medycznej oraz postrzegania i zrozumienia w pełni tego zaburzenia. 

Jak rozpoznać objawy ADHD? Ekspertka radzi!

Gdy dziecko jest nieuważne, w pierwszej kolejnści należy porównać jego zachowanie z innymi dziećmi w tym samym wieku i tej samej płci – mówi psycholożka i nauczycielka Julia Alekseeva. Jeśli zachowanie naszego dziecka różni się drastycznie i wpływa na życie domowe lub szkolne, warto udać się po poradę do specjalisty – dodaje. 

Objawy ADHD można podzielić na 2 główne rodzaje problemów behawioralnych:

  • nadpobudliwość i impulsywność;
  • trudności z koncentracją i skupieniem.

Dziecko niekoniecznie musi przejawiać symptopmy z obu tych kategorii. Uczeń, który ma problemy z koncentracją i skupieniem uwagi, ale nie z nadpobudliwością czy impulsywnością, niekoniecznie musi cierpieć na ADHD. Ta forma zaburzenia jest również znana jako zespół deficytu uwagi, w skrócie ADD. Często pozostaje jednak niezauważona, ponieważ objawy ADD są mniej oczywiste. 

Objawy ADHD u dzieci są najczęściej diagnozowane około 6 r. ż., kiedy dziecko idzie pierwszy raz do szkoły. Mogą występować w więcej niż jednej sytuacji, w życiu domowym i szkolnym. Rodzice, którzy obawiają się, że ich dziecko ma zaburzenia koncentracji, powinni umieć rozróżnić objawy nieuwagi od ADHD.

Główne oznaki nieuwagi to:

  • krótki okres koncentracji i łatwe rozpraszanie się,
  • popełnianie nieostrożnych błędów, na przykład w odrabianiu lekcji,
  • powtarzające się zapominanie lub gubienie rzeczy
  • niezdolność do wykonywania zadań, które są czasochłonne,
  • niezdolność do uważnego słuchania lub wykonywania instrukcji,
  • ciągłe zmiany wykonywanych czynności, 
  • trudności z organizacją zadań.

Główne objawy ADHD to:

  • niemożność usiedzenia w miejscu, zwłaszcza w cichym otoczeniu,
  • ciągłe wiercenie się,
  • trudność w skoncentrowaniu się na zadaniach,
  • nadmierny ruch fizyczny,
  • nadmierne mówienie,
  • niezdolność do poczekania na swoją kolej,
  • działanie bez zastanowienia,
  • przerywanie rozmów innych,
  • niewielkie lub brak poczucia zagrożenia.

Jak nauczyć dziecko koncentracji? 6 wskazówek ekspertów

Psychologowie dziecięcy w Polsce mówią, że życiu dziecka z deficytem uwagi powinna rządzić zasada 3R, czyli: regularność (systematyczność, ustalony rytm), rutyna (unikanie nagłych zmian, codziennie ten sam schemat postępowania) oraz repetycja (powtarzalność poleceń aż do skutku).

Poza tym, warto wprowadzić w domu selekcję bodźców płynących z zewnątrz oraz efektywne aktywności wspomagające skupienie uwagi. Kilka przykładów jak nauczyć dziecko koncentracji znajdziesz poniżej. 

  1. Stwórz odpowiednie środowisko: zapewnij dziecku ciche i spokojne miejsce do nauki w którym będzie mogło się skupić, ale również zrelaksować po czasie wytężonej aktywności mózgu.
  2. Zdefiniuj cele i oczekiwania: pomóż dziecku zrozumieć, co jest od niego wymagane i jakie cele są do osiągnięcia w wyznaczonym czasie. Dążenie do do osiągnięcia realnych wyników i skupienie się na nich jest łatwiejsze, niż przytaczanie uczniowi bardzo odległej przyszłości poprzez mówienie: „jak nie będziesz się uczyć, to nie zdobędziesz dobrej pracy”. 
  3. Dostarczaj pozytywnych bodźców: nagradzaj dziecko za jego sukcesy w nauce, ale chwal też za włożony wysiłek i zaangażowanie. Docenione dziecko będzie bardziej zdeterminowane do skoncentorwania się na zadaniach do wykonania, aby po raz kolejny otrzymać pozytywną reakcję rodzica.
  4. Zachęcaj do aktywności fizycznej: ćwiczenia fizyczne pomagają dziecku w koncentracji poprzez rozwój jego funkcji poznawczych, a także ogólnej kondycji fizycznej i psychicznej.
  5. Naucz technik relaksacji: pokaż dziecku czym są techniki relaksacji, takie jak oddychanie, medytacja i joga. Pomagają one skupić się nie tylko zabieganym dorosłym, ale również dzieciom.
  6. Utrzymuj regularne rutyny: stwórz stabilne i przewidywalne środowisko, w którym dziecko będzie wiedzieć, co się dzieje i co się od niego oczekuje. W planie dnia zarezerwuj czas zarówno na naukę jak i zabawę i odpoczynek. Nie zapomnij także o czasie dla całej rodziny, aby zadbać o dobre relacje między domownikami.

Ćwiczenia na koncentrację uwagi u dzieci (online i offline)

  • Proste ćwiczenia oddechowe oraz skupienie się w danej chwili tylko na oddechu, pomaga się skoncentrować. Takie ćwiczenia oddychowe z liczeniem do 10 lub 20 można przeprowadzić zawsze i wszędzie, nawet w momencie chilowego przypływu gniewu lub znużenia wykonywaną czynnością.
  • Gry i zabawy ruchowe, takie jak gimnastyka lub taniec oraz wszystkie gry zespołowe, pomagają dziecku rozładować nadmiar energii i skupić się na jednej czynności. W końcu, aby strzelić bramkę podczas meczu piłki nożnej, trzeba mocno się skoncentrować na położeniu piłki oraz innych zawodnikach. 
  • Krótkie lekcje, dostosowane do czasu koncentracji dzieci w różnym wieku to idealne rozwiązanie dla maluchów uczących się online. W Novakid lekcje angielskiego dla dzieci w wieku 4-12 lat trwają optymalną ilość czasu, tak, że dziecko zapamiętuje materiał z całej lekcji, poniważ skupia się na niej od pierwszej do ostatniej minuty. Nauka w formie zabawy, w formacie 1:1 z nauczycielem native speakerem, ma zawsze klimat niesamowitej przygody, dzięki czemu nie ma mowy o nudzie na lekcji i nużących powtórkach materiału!
  • Gry online na koncentrację,  takie jak puzzle, memory, labirynty, łamigłówki, pomagają dziecku rozwijać swoją zdolność do skupienia uwagii, koordynację i planowanie działań oraz wytrwałość w dążeniu do celu.
  • Codzienne obowiązki w domu, takie jak sprzątanie, gotowanie, prace ogrodowe lub w garażu, pomagają dziecku skupić się na jednej czynności i rozwijają zdolność do planowania i wykonywania zadań, które są konieczne.
4/5

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona jest chroniona przez reCAPTCHA i obowiązują Zasady ochrony prywatności Google i Warunki korzystania z usługi

Redactor's choice
Wychowanie dziecka
You might also like
Wybierz język
Down arrow icon
Argentina Brazil Chile Czech Republic Denmark Finland France Germany Global English Global العربية Greece Hungary India Indonesia Israel Italy Japan Malaysia Netherlands Norway Poland Portugal Romania Russia Slovakia South Korea Spain Sweden Turkey
Cookie icon
Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny. Korzystając z naszej strony internetowej wyrażasz zgodę na zapisywanie plików cookies w Twojej przeglądarce.
Mamy coś dla Ciebie

Jesteś tutaj, bo chcesz nauczyć się angielskiego?

Mamy nadzieję, że ten artykuł okaże się pomocny!
Masz dzieci?

Jesteś tutaj, bo chcesz, aby Twoje dziecko nauczyło się angielskiego?

Marzysz, aby lekcje angielskiego były łatwe i przyjemne?
Spróbuj z 35% zniżką!

Novakid App

Spraw, by Twoje dziecko polubiło naukę angielskiego dzięki naszej aplikacji! Bezpłatna aplikacja Novakid: 15 minut dziennie, ogromne postępy

Dowiedz się więcej

Wybierz powód, dla którego ten artykuł cię zaciekawił:

Novakid App

Bezpłatna aplikacja Novakid: 50 słów lub więcej w tydzień! Niech czas przed ekranem stanie się okazją do nauki angielskiego

Dowiedz się więcej

Marzysz, aby lekcje angielskiego były łatwe i przyjemne?
Spróbuj z 35% zniżką!

Oceń ten artykuł

4/5

Uzyskaj 35% zniżki z kodem promocyjnym.

Kod promocyjny: SPECIAL
Novakid App

Stwórz mocne fundamenty angielskiego dla przyszłego sukcesu swojego dziecka! Bezpłatna aplikacja Novakid: Pobierz za darmo

Dowiedz się więcej